Hiến pháp Hoa Kỳ qui định Quốc hội Hoa Kỳ
có quyền quản lý ngoại thương và quyết định về thuế nhập khẩu. Tuy
nhiên, do việc tăng hoặc giảm thuế nhập khẩu, ấn định hạn ngạch nhập
khẩu, hoặc đàm phán các hiệp định thương mại quốc tế rất phức tạp và ảnh
hưởng đến lợi ích không những của Hoa Kỳ mà còn của các nước khác;
nên nhiều trách nhiệm trong những lĩnh vực này đã đuợc Quốc hội uỷ
quyền cho các cơ quan hành pháp. Trong quá trình thực hiện những nhiệm
vụ được Quốc hội uỷ quyền, các cơ quan hành pháp được uỷ quyền có
trách nhiệm tham vấn thường xuyên và chặt chẽ với các uỷ ban có liên
quan của Quốc hội và các nhóm cố vấn của khu vự tư nhân.
Quốc hội liên bang
Vai trò của Quốc hội trong chính sách thương mại cơ bản gồm hai phần: ban hành và giám sát thi hành các luật thương mại.
Tất cả các luật thương mại ở Hoa Kỳ
đều do Quốc hội ban hành. Quốc hội có thể uỷ quyền cho chính quyền
tiến hành các cuộc đàm phán thương mại quốc tế, song tất cả các hiệp
định thương mại song phương và đa phương do chính quyền ký kết với các
nước đều phải được Quốc hội thông qua mới có hiệu lực thi hành.
Chính quyền liên bang
Chính sách thương mại là nhân tố cơ bản của
chính sách kinh tế và ngoại giao của Hoa Kỳ. Do các quyết định về
chính sách thương mại có ảnh hưởng sâu rộng đến cả lợi ích trong và
nước ngoài nên có nhiều cơ quan chính phủ Hoa Kỳ có vai trò trong
hoạch định các chính sách thương mại. Nhiều cơ chế phối hợp liên ngành
đã được sử dụng để phối hợp các quan điểm và lợi ích khác nhau nhằm
đảm bảo cho chính sách thương mại quốc gia được nhất quán và cân bằng.
Uỷ
ban chính sách thương mại (TPC) chịu trách nhiệm chính trong phối hợp
chính sách thương mại. TPC bao gồm Trưởng Đại diện thương mại (USTR)
là chủ tịch và các thành viên là Bộ trưởng các Bộ Thương mại, Ngoại
giao, Nông nghiệp, Tài chính và Lao động. Ngoài ra, đại diện của các
cơ quan khác cũng được mời dự họp về chính sách thương mại khi cần
thiết.
Dưới TPC có hai nhóm phối hợp trực thuôc: Nhóm
rà soát chính sách thương mại (TPRG) và Uỷ ban tham mưu về chính sách
thương mại (TPSC). TPSC bao gồm các quan chức cao cấp của các cơ quan
thành viên TPC. TPSC có hơn 60 tiểu ban và nhóm theo lĩnh vực công
việc. Các vấn đề không đạt được sự nhất trí trong TPSC hoặc có tầm
quan trọng thì sẽ được chuyển sang TPRG để xem xét. TPRG gồm các thành
viên cấp thứ trưởng các cơ quan thành viên TPC và phó đại diện USTR.
Các vấn đề không đạt được sự nhất trí trong TPRG sẽ được chuyển lên
TPC để xem xét.
Nấc
cuối cùng trong cơ chế liên ngành về thương mại là Uỷ ban Kinh tế
Quốc gia (NEC) do Tổng thổng làm chủ tịch. Các thành viên khác của NEC
gồm Phó Tổng thống, các Bộ trưởng Ngoại giao, Tài chính, Nông nghiệp,
Thương mại, Lao động, Bộ Phát triển Đô thị và Nhà ở, Giao thông Vận
tải, và Năng lượng; Chủ nhiệm Cơ quan Bảo vệ Môi trường; Giám đốc Văn
phòng Quản lý và Ngân sách, Đại diện Thương mại Hoa Kỳ; chủ tịch Hội
đồng Cố vấn Kinh tế; Cố vấn An ninh Quốc gia; và các trợ lý Tổng thống
về chính sách kinh tế, chính sách đối nội, chính sách khoa học và
công nghệ.
Khi
các quyết định về chính sách được đưa ra trong cơ chế liên ngành này,
USTR sẽ đảm đương trách nhiệm chỉ đạo triển khai thực hiện quyết định
đó.
Đại diện Thương mại
Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) là thành viên nội các, mang hàm đại sứ và có những nhiệm vụ sau:
- Chịu trách nhiệm chính trong việc xây dựng và điều phối thực hiện chính sách thương mại quốc tế của Hoa Kỳ;
- Là
cố vấn chính cho Tổng thống về chính sách thương mại quốc tế và tư
vấn cho Tổng thống về ảnh hưởng của các chính sách của Chính phủ Hoa
Kỳ đối với thương mại quốc tế;
- Chịu
trách nhiệm lãnh đạo tiến hành và là đại diện chính của Hoa Kỳ trong
các cuộc đàm phán thương mại quốc tế, kể cả các cuộc đàm phán về trao
đổi hàng hoá và đầu tư trực tiếp;
- Phối hợp chính sách thương mại với các cơ quan khác;
- Là phát ngôn viên chính của Tổng thống về thương mại quốc tế;
- Báo
cáo và chịu trách nhiệm trước Tổng thống và Quốc hội về việc điều
hành chương trình các hiệp định thương mại, kể cả cố vấn về các hàng
rào phi thuế, các hiệp định nông sản quốc tế, và các vấn đề khác liên
quan đến chương trình các hiệp định thương maị; và
- Là chủ tịch Uỷ ban chính sách thương mại TPC.
Theo
luật, USTR là đại điện cao cấp tại tất cả các cơ quan mà Tổng thống
lập ra để cố vấn cho Tổng thống về các chính sách kinh tế trong đó các
vấn đề thương mại quốc tế đóng vai trò chủ đạo. Luật cũng qui định
USTR tham dự tất cả các hội nghị thượng đỉnh kinh tế và các cuộc họp
quốc tế khác mà tại đó thương mại quốc tế là một chủ đề chính. USTR có
trách nhiệm lãnh đạo phía Hoa Kỳ tại tất cả các cuộc đàm phán về bất
cứ vấn đề gì nằm dưới sự bảo trợ của Tổ chức Thương mại Thế giới. Luật
Cạnh tranh và Thương mại Omnibus năm 1988 đã nâng thêm tầm quan trọng
của USTR bằng cách phân cấp trách nhiệm thực hiện các hành động theo
điều 301 của Luật này từ Tổng thống sang cho USTR. Tuy nhiên, việc thực
hiện này phải tuân theo sự chỉ đạo cụ thể của Tổng thống, nếu có.
Văn phòng USTR có hai phó Đại diện, một làm việc tại Washington, D.C và một ở Geneva, Thuỵ Sĩ.
Bộ Thương mại
Trách nhiệm chính về thương mại của Bộ Thương mại tập trung vào Cơ quan Quản lý Thương mại Quốc tế và Cục Quản lý Xuất khẩu.
Cơ
quan Quản lý Thương mại Quốc tế có trách nhiệm quản lý nhà nước về
ngoại thương đối với các mặt hàng phi nông nhiệp, chỉ đạo và điều hành
công tác phát triển xuất khẩu và cơ quan xúc tiến thương mại Hoa Kỳ ở
nước ngoài, thực thi luật chống bán phá giá và luật thuế chống bù
giá, kiểm soát xuất khẩu, hỗ trợ điều chỉnh thương mại cho các công
ty, nghiên cứu và phân tích ngoại thương, và theo dõi việc tuân thủ
các hiệp định thương mại quốc tế trong đó Hoa Kỳ là một bên tham gia.
Cục
Quản lý Xuất khẩu đặc trách kiểm soát việc xuất khẩu hàng hoá và công
nghệ vì lý do an ninh quốc gia, chính sách đối ngoại, và thiểu cung.
Cục Quản lý Xuất khẩu cấp giấy phép xuất khẩu dựa trên các quy chế
kiểm soát xuất khẩu.
Cục Hải quan và Bảo vệ Biên giới
Cục
Hải quan và Bảo vệ Biên giới trực thuộc Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ.
Người đứng đầu Cục này (Commissioner of Customs) do Tổng thống bổ
nhiệm và được Quốc hội thông qua.
Cục
có chức năng thu thuế nhập khẩu và thi hành hơn 400 luật và các quy
định liên quan đến thương mại quốc tế. Một số trách nhiệm của Hải quan
bao gồm việc ngăn chặn và tịch thu hàng hoá nhập vào bất hợp pháp;
giải quyết thủ tục cho người, tàu chuyên chở, hàng hoá, thư từ vào và
ra khỏi Hoa Kỳ; quản lý hạn ngạch và các hạn chế nhập khẩu khác, và hỗ
trợ thực thi các luật của Hoa Kỳ về quyền tác giả, quyền sáng chế và
thương hiệu.
Uỷ ban Thương mại Quốc tế (Hoa Kỳ)
Uỷ
ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ (ITC) là một cơ quan độc lập và gần như
là toà án. ITC thực hiện các công việc nghiên cứu, báo cáo và điều
tra, và khuyến nghị lên Tổng thống và Quốc hội về rất nhiều các vấn đề
liên quan đến thương mại quốc tế.
Các
nhiệm vụ của ITC được qui định trong các Luật Thuế quan năm 1930,
Luật Điều chỉnh Nông nghiệp, Luật Phát triển Thương mại năm 1962, Luật
Thương mại năm 1974, Luật về các Hiệp định Thương mại năm 1979, Luật
Thương mại và Thuế quan năm 1984, Luật Cạnh tranh và Thương mại
Omnibus năm 1988, và Luật về các Hiệp định Vòng Uruguay.
ITC
có sáu uỷ viên, trong đó có không quá ba uỷ viên từ một đảng chính
trị. Nhiệm kỳ của các uỷ viên là chín năm, trừ trường hợp được bổ
nhiệm thay thế người chưa hết nhiêm kỳ. Các uỷ viên đã phục vụ trên 5
năm có thể không được bổ nhiệm lại. Chủ tịch và phó chủ tịch được Tổng
thống bổ nhiệm với nhiệm kỳ 2 năm. Chủ tịch kế nhiệm phải là người
thuộc đảng chính trị khác với chủ tịch hết nhiệm kỳ.
Các Uỷ ban Cố vấn Tư nhân hoặc Chính phủ
Năm
1974, Quốc hội Hoa Kỳ đã thành lập hệ thống uỷ ban cố vấn khu vực tư
nhân để đảm bảo rằng các chính sách thương mại và các mục tiêu đàm
phán thương mại của Hoa Kỳ phản ánh thoả đáng các lợi ích thương mại
và kinh tế của Hoa Kỳ. Gần 30 năm qua, Quốc hội đã mở rộng và nâng tầm
vai trò của hệ thống này, đến nay bao gồm 33 uỷ ban cố vấn, với số
thành viên cố vấn xấp xỉ 1.000 người.
USTR
quản lý một cơ cấu uỷ ban cố vấn ba cấp. Các uỷ ban này họp thường
kỳ, thu thập những thông tin nhậy cảm về các cuộc đàm phán thương mại
đang diễn ra và các vấn đề chính sách thương mại khác, và báo cáo lên
Tổng thống ý kiến của mình về tất cả các hiệp định thương mại được ký
kết theo luật thương mại Hoa Kỳ.
| 
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét